Jaką pompę ciepła wybrać do domu o powierzchni 120 m²?

Dla domu o powierzchni 120 m² pompa ciepła może być realną alternatywą dla gazu, pelletu czy ogrzewania elektrycznego. Kluczowe jest jednak dopasowanie jej mocy do rzeczywistego zapotrzebowania budynku na ciepło. Zbyt słaba pompa nie zapewni komfortu, a zbyt mocna – będzie pracować nieefektywnie. W tym artykule omawiamy, jak określić potrzebną moc grzewczą, czym różnią się typy pomp ciepła i na co zwrócić uwagę przy wyborze urządzenia dla budynku o powierzchni 120 m².

Od czego zależy moc pompy ciepła?

Dobór pompy ciepła nie opiera się na samej powierzchni budynku – to tylko punkt wyjścia. Najważniejsze jest zapotrzebowanie na moc grzewczą (kW), które zależy m.in. od:

• roku budowy i standardu energetycznego (np. dom pasywny, energooszczędny, bez termomodernizacji),
• jakości izolacji (ściany, dach, fundament),
• sposobu wentylacji (mechaniczna z rekuperacją czy grawitacyjna),
• rodzaju instalacji grzewczej (podłogówka czy grzejniki),
• lokalizacji budynku i warunków klimatycznych.

Szacunkowo dla dobrze ocieplonego domu 120 m² zapotrzebowanie na ciepło wynosi ok. 6–8 kW. W budynku bez termomodernizacji ta wartość może przekroczyć 10 kW. Dlatego zalecany jest dobór mocy na podstawie świadectwa charakterystyki energetycznej lub uproszczonych obliczeń projektowych (metoda OZC).

Powietrzna czy gruntowa – jaki typ pompy sprawdzi się lepiej?

Dla domów jednorodzinnych o powierzchni 120 m² stosuje się przede wszystkim dwa typy pomp:

• Powietrzne pompy ciepła (powietrze–woda) – prostsze w montażu, bez konieczności wykonywania odwiertów. Dobrze sprawdzają się w klimacie Polski, zwłaszcza przy zastosowaniu ogrzewania niskotemperaturowego.
• Gruntowe pompy ciepła (solanka–woda) – droższe w instalacji (ze względu na odwierty lub kolektor poziomy), ale stabilniejsze w działaniu przy bardzo niskich temperaturach i bardziej efektywne przy dużych budynkach.

W praktyce, do nowego domu o powierzchni 120 m² z podłogówką i rekuperacją najczęściej wybiera się powietrzną pompę ciepła o mocy 6–8 kW. Taki system jest tańszy w montażu, szybciej się zwraca i może być objęty programem dotacyjnym („Moje Ciepło”, „Czyste Powietrze”).

Jak dopasować pompę do instalacji grzewczej?

Efektywność pompy ciepła zależy w dużej mierze od tego, do jakiej instalacji jest podłączona. Pompy pracują najlepiej przy niskich temperaturach zasilania – ok. 30–35°C. Dlatego:

• Ogrzewanie podłogowe to naturalny partner dla pompy ciepła – duża powierzchnia wymiany ciepła pozwala na niską temperaturę wody i wysoką efektywność systemu.
• Nowoczesne grzejniki niskotemperaturowe również są kompatybilne z pompą, ale mogą wymagać nieco większej mocy urządzenia.
• Tradycyjne grzejniki wysokotemperaturowe (np. żeliwne) nie są zalecane bez zastosowania bufora lub podniesienia parametrów pracy, co obniża sprawność.

W domach z ogrzewaniem podłogowym pompa ciepła może zapewnić nie tylko ogrzewanie zimą, ale także chłodzenie latem (w trybie pasywnym lub aktywnym). Warto więc rozważyć urządzenie dwufunkcyjne.

Czynnik chłodniczy, sprężarka, klasa energetyczna – na co jeszcze zwrócić uwagę?

Nowoczesne pompy ciepła różnią się nie tylko mocą, ale też technologią. Warto porównać kilka kluczowych parametrów:

• Typ sprężarki – sprężarki inwerterowe lepiej dopasowują pracę do zmiennego zapotrzebowania i są bardziej energooszczędne.
• Czynnik chłodniczy – coraz częściej stosuje się czynnik R32, który ma niższy wpływ na środowisko i pozwala na uzyskanie wyższej efektywności.
• SCOP (sezonowy współczynnik efektywności) – im wyższy, tym lepiej. Dla nowoczesnych urządzeń SCOP > 4 to już bardzo dobry wynik.
• Poziom hałasu – zwłaszcza w przypadku powietrznych pomp montowanych blisko granicy działki, warto sprawdzić poziom dB w trybie nocnym.
• Zasobnik ciepłej wody użytkowej (CWU) – część pomp posiada zintegrowany zbiornik, inne wymagają podłączenia zewnętrznego zasobnika.

Dobrze dobrane urządzenie powinno być dopasowane nie tylko technicznie, ale też ekonomicznie – koszt zakupu i montażu musi uwzględniać potencjalne dofinansowanie, czas zwrotu inwestycji i planowany sposób eksploatacji.

Programy wsparcia – jak obniżyć koszt inwestycji?

Dla właścicieli domów jednorodzinnych dostępne są aktualnie dwa główne programy wspierające inwestycje w pompy ciepła:

• „Czyste Powietrze” – dla modernizowanych budynków. Można uzyskać nawet do 19 400 zł przy spełnieniu odpowiednich warunków (np. pompa o wysokim SCOP, montaż przez certyfikowanego instalatora, klasa energetyczna minimum A++).
• „Moje Ciepło” – dla nowych budynków, które spełniają podwyższone normy WT2021. Dotacja wynosi do 7 000 zł (do 30% kosztów kwalifikowanych).

W obu przypadkach konieczne jest złożenie wniosku wraz z odpowiednią dokumentacją – w tym m.in. kartą produktu, potwierdzeniem parametrów technicznych, kosztorysem i protokołem uruchomienia instalacji.

Pompa ciepła dopasowana do budynku, a nie do metrażu

Dobór pompy ciepła do domu o powierzchni 120 m² to nie tylko kwestia powierzchni użytkowej, ale też szeregu innych parametrów: izolacyjności, rodzaju ogrzewania, wentylacji czy lokalizacji. Bez uwzględnienia tych elementów trudno mówić o efektywności, komforcie i opłacalności inwestycji.

Dlatego w InstalTechnik każda instalacja z pompą ciepła jest projektowana indywidualnie – z uwzględnieniem faktycznego zapotrzebowania budynku na energię. Dobieramy urządzenia renomowanych producentów, wspieramy klientów w uzyskaniu dofinansowania i prowadzimy montaż na terenie Wrocławia, Oleśnicy i okolicznych miejscowości. Dzięki temu cały proces – od doradztwa po uruchomienie – przebiega sprawnie, bez ryzyka niedopasowania technologii do realnych potrzeb.