Jakie źródło ciepła wybrać?

Kocioł gazowy, węglowy, pompa ciepła, panele słoneczne czy kominek z płaszczem wodnym – oto jest pytanie! To dylemat osób, które budują dom lub planują jego termomodernizację. W naszym artykule znajdziesz wskazówki, z którymi łatwiej wybierzesz najlepsze źródło ciepła dla Twojego domu.

Z całą pewnością jest to pierwsze i najważniejsze pytanie stawiane przez klientów. Wybór zależy od bardzo wielu czynników i wymaga wnikliwej analizy wszystkich aspektów. Pierwsze pytania na jakie trzeba odpowiedzieć to:

Jakie media mamy dostępne na działce? Czy mamy dostęp do miejskiej sieci gazowej?

Jeśli posiadamy przyłącze gazu ziemnego (nie mylić z LPG) to odpowiedź na Nasze pytanie jest szybka i prosta. Najkorzystniejszą opcją dla Nas jest niskotemperaturowa kotłownia gazowa, w której źródłem ciepła będzie kocioł kondensacyjny. W obecnej sytuacji cen paliw (2013/2014) i urządzeń grzewczych jest to rozwiązanie o najkorzystniejszej relacji kosztów inwestycji do późniejszej eksploatacji.

Co zrobić jeśli budujemy dom w miejscu gdzie nie ma dostępu do sieci gazowej lub koszt budowy przyłącza jest znaczy? (powyżej 8000zł)

Sytuacja taka jest bardziej skomplikowana. Mamy kilka możliwości do rozważenia. Do podstawowych i najczęściej stosowanych należą: kotłownie na olej opałowy, gaz płynny, paliwa stałe lub pompy ciepła. Każde z tych rozwiązań posiada szereg zalet.

Właściwe podejście dzieli te układy na urządzenia “bezobsługowe” i te, które wymagają dodatkowej pracy. Kotłownia na olej opałowy lub LPG będzie rozwiązaniem tanim inwestycyjnie, ale kosztownym w eksploatacji. Szacuje się że przy sprzyjających warunkach koszt ogrzewania budynku olejem lub LPG jest 3,5 – 4 razy wyższy od ogrzewania pompą ciepła i 2,5 krotnie wyższy niż kotłem stałopalnym. Nasza odpowiedź jest prosta i jednoznaczna: jeśli nie mamy gazu ziemnego to najlepszym rozwiązaniem jest pompa ciepła, a wyjaśnienie dlaczego tak jest znajdziecie Państwo w dalszej części poradnika.

Jak wybrać źródło ciepła?

Z tą trudną decyzją nie jesteś sam/-a. Główny Urząd Statystyczny podaje, że w 2022 roku wydano 91 232 pozwoleń na budowę jednorodzinnych budynków mieszkalnych – minimum tyle osób czeka strategiczny wybór źródła ciepła dla domu.

W rozwianiu rozterek pomoże analiza SWOT, uwzględniająca mocne i słabe strony interesujących Cię rozwiązań grzewczych oraz prognozowane szanse i zagrożenia związane z wieloletnią eksploatacją danego systemu ogrzewania. Zrób taki wywiad samodzielnie albo skorzystaj z wiedzy specjalistów ds. źródeł ciepła, którzy przeprowadzą audyt energetyczny.

Co brać pod uwagę przy wyborze źródła ciepła?

Sposób ogrzewania budynku determinuje kilka czynników, m.in.: media dostępne na działce i rodzaj terenu, ocena opłacalności i efektywności inwestycji, wady i zalety systemu, możliwości finansowe i dofinansowania, perspektywa optymalizacji wydatków i sposobu korzystania ze źródła ciepła, prawo i polityka energetyczna, a także styl życia, pożądany poziom komfortu i świadomość ekologiczna inwestora.

Zalety i wady popularnych źródeł ciepła

Kocioł gazowy

W przypadku posiadania przyłącza gazu ziemnego decyzja co do wyboru źródła ciepła wydaje się oczywista, ale czy będzie najlepsza w aktualnej sytuacji gospodarczo-politycznej? Jeszcze kilka lat temu kocioł gazowy był w Polsce jednym z najpopularniejszych źródeł ciepła w domu – obok węglowego, a ogrzewanie gazowe promowano jako najtańszą opcję. Jednak szalejąca inflacja, horrendalne podwyżki cen gazu ziemnego i problemy z jego dostępnością, sprawiły, że stosunek niskich kosztów inwestycji do wysokich kosztów eksploatacji może być niekorzystny. W 2023 roku gospodarstwa domowe płacą za gaz 200,17 zł netto za MWh. Zamrożone na poziomie z 2022 roku kwoty są wyższe o przywrócony podatek VAT, czyli o ponad 1/5. To dużo, a prognozy cenowe nie napawają optymizmem. Dodatkowo od 2027 roku zostanie wprowadzony podatek od ogrzewania domu paliwami kopalnymi. Koszty generowane przez ogrzewanie gazowe rosną, dlatego warto zwrócić się w stronę innych źródeł ciepła.

Kocioł węglowy

Pragniemy komfortu na co dzień, dlatego bezobsługowe i czyste sposoby ogrzewania zyskują na znaczeniu. Kocioł węglowy wiąże się z koniecznością obsługi i składowania opału, zabrudzeniem kotłowni i emisją dwutlenku węgla dwukrotnie większą niż w przypadku ogrzewania domu gazem.

Ekologiczne źródła ciepła to już nie tylko trend, ale i konieczność. Unia Europejska kładzie nacisk na rozwój alternatywnych źródeł energii, innych niż kopalne. Wygląda na to, że od 2024 roku nie będzie wspierać dofinansowaniem wymiany „kopciuchów” na tradycyjne kotły gazowe. Prawdopodobnie od 2030 roku nowe budynki będą musiały być zeroemisyjne i ogrzewane w oparciu o eko kotły (pracujące na paliwach odnawialnych jak biomasa, biogaz), pompy ciepła i rozwiązania hybrydowe, łączące obydwa źródła ciepła.

Pompa ciepła

Nowoczesnym, ekologicznym i komfortowym w użytkowaniu źródłem ciepła są pompy, które wykorzystują energię odnawialną z wody, powietrza lub ziemi i zasilane są energią elektryczną. Nie emitują szkodliwych zanieczyszczeń, są wielofunkcyjne, a wobec niepewności energetycznej dają niezależność i bezpieczeństwo.

Mimo niemałej inwestycji startowej warto postawić na pompy ciepła, ponieważ inwestor odczuje ulgę finansową już w pierwszym sezonie ogrzewania domu pompą. Zaletą tego rozwiązania grzewczego jest także możliwość wnioskowania o dofinansowanie w ramach programów rządowych.

Budowa domu wymaga wielu trudnych kalkulacji, jednak dokładna analiza dostępnych na rynku źródeł ciepła pozwoli wybrać to najlepsze dla Twojego zdrowia, komfortu i portfela.